ماهی درونی شما✒️نویسنده : نیل شوبین  📖مترجم: نیلوفر فشنگ ساز 📚 نشر خانه زیست شناسی ۱۳۹۷| ۲۵۰۰۰ تومان |۱۹۸ صفحه | جلد نرم ، وزیری |

پرسش مهمی که از ابتدای کتاب ذهن خواننده را به خود درگیر می‌کند این  است که «استخوان‌های یک دیرینه‌ماهی چطور سرنخ‌هایی از ساختار ابتدایی بدن‌‌هایمان ارائه می‌کند؟». شوبین با ترتیبی استادانه شواهدِ فسیلی را ارائه می‌دهد تا به ما بگوید برای صدها میلیون سال حیات فقط درون آب بوده؛ تا این‌که در فسیل‌هایی با قدمت ۳۶۵ میلیون سال، جانوران ساکن خشکی پیدا شدند. در واقع می‌خواهد از تفاوت‌های زندگی در این دو محیط بگوید. این‌که تنفس در آب و خشکی، غذا خوردن، دفع کردن و حتی راه رفتن تا چه اندازه می‌تواند متفاوت باشد. به‌عبارتی، باید نوع کاملا جدیدی از بدن طراحی می‌شد. 

با تکیه بر دانش زمین‌شناسی هرسنگ را به‌مثابه‌ی دفترخاطراتی در بایگانی زمین می‌پندارد و می‌گوید که فسیل‌های درون سنگ‌های جهان به‌طور تصادفی در آن‌ها جاسازی نشده‌اند بلکه محل قرارگیری سنگ‌ها و این‌که چه فسیلی در دل داشته باشند، پیرو یک الگو است.

داستان کشف فسیل «تیکتالیک»، سرگذشت نخستین مرحله‌ از تاریخچه‌ی تکاملی جمجمه، گردن و حتی دست‌وپاهای انسان را آشکار ميکند. نویسنده برای رساندن خواننده‌ها به مقصد، از ایستگاه‌های مختلفی در بدن عبور می‌کند. به‌ژن‌ها سرکی می‌کشد تا بگوید همه‌ی اعضای فرعی، از باله گرفته تا دست‌وپا، از ژن‌های مشابهی ساخته شده‌اند. سراغی از منشا دندان‌ها می‌گیرد و به پاسخِ دور از انتظاری می‌رسد: فسیل‌های ۵۰۰ میلیون ساله! گریزی به دوران جنینی می‌زند تا بگوید همه‌ی جانوران، مراحل یکسانی از تمایز و تکوین را پشت‌سر می‌گذارند و تا جایی پیش می‌روند که طرح مشترکی در بویایی، بینایی و شنوایی همه‌ی جانوران معرفی می‌کند؛ و کتاب را با گفتاری خواندنی از بیماری‌های مشترک انسان‌ها و جانوران در درازای پر پیچ‌وتاب تکامل به پایان می‌رساند.